Κωνσταντινούπολη-Λάμποβο διαδρομές στα χνάρια των Ζάππα

Το μπλοκ %name διαγράφηκε.Σύντομη περιγραφή του μπλοκ σας. Χρησιμοποιείται στη σελίδα επισκόπησης των μπλοκ.

 Το όνομα Ζάππα για τους περισσότερους παραπέμπει στο Ζάππειο Μέγαρο της Αθήνας. Για όσους  έχουμε σχέση με την Κωνσταντινούπολη μας παραπέμπει άμεσα στο Ζάππειο Παρθεναγωγείο. Το συνάντησα όμως και στην Αλβανία. Βρέθηκα στο γενέθλιο τόπο τους, στο Λάμποβο. Περπάτησα στα σοκάκια του χωριού τους, μπήκα στα σπίτια τους. 

  Τα ξαδέρφια Ζάππα, βορειοηπειρώτες στην καταγωγή, έγιναν πολίτες του τότε κόσμου. Ο Ευαγγελής, ο μεγαλύτερος, αφού πολέμησε στον επαναστατικό αγώνα στη νότια Ελλάδα , αναδείχθηκε σε αξιωματικό του ελληνικού στρατού, επέστρεψε στη γενέτηρά του κι από κει έφυγε για τις παραδουνάβιες περιοχές, όπου ανέπτυξε επιχειρηματική δραστηριότητα με μεγάλη επιτυχία. εκεί τον ακολούθησε κι ο ξάδερφός του, Κωνσταντίνος. Τα δυο ξαδέρφια διέπρεψαν και δημιούργησαν μια τεράστια περιουσία. Δε δημιούργησαν  οικογένειες, κι έτσι δεν υπήρχαν κληρονόμοι. Από πολύ νωρίς νοιάστηκαν για τον τόπο τους, τόσο την περιοχή της Βόρειας Ηπείρου, όσο και για το νεοιδρυθέν ελληνικό κράτος. Έτσι κληροδότησαν όλη τους την περιουσία για την μόρφωση των παιδιών αλλά και για τον πολιτισμό μέσα από την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Σχολεία, παρθεναγωγεία, βιβλιοθήκες.Μεγάλες δωρεές στο Αμαλίειο Ορφανοτροφείο Αθηνών, την Εθνική Βιβλιοθήκη, την Ακαδημία Αθηνών, το Ωδείο, το Πολυτεχνείο, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Εθνικό Πανεπιστήμιο. Αθηνών. Ακόμη στη Φιλολογική Εφορεία Βουκουρεστίου για την διάσωση της βλάχικης γλώσσας, την Ακαδημία της Ρουμανίας κ.ά.

   Η "γνωριμία¨μας λοιπόν ξεκινά από την Πόλη το 2009.Το Ζάππειο Παρθεναγωγείο της Κωνσταντινούπολης θεμελιώθηκε στις 12 Δεκεμβρίου του 1882 επί σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Χαν του Β' και Πατριάρχου Ιωακείμ του Γ' Το χτίσιμό του  στοίχισε 32.000 χρυσές λίρες, τεράστιο ποσό για την εποχή εκείνη και τουλάχιστον τριπλάσιο από το κόστος κατασκευής των άλλων μεγάλων ελληνικών σχολείων της Πόλης.

 Λίγο πριν πεθάνει ο Κωνσταντίνος Ζάππας, το 1893, κατοχύρωσε οικονομικά το δημιούργημά του με ειδική διαθήκη, για να εξασφαλιστεί η μελλοντική λειτουργία του. Από τότε μέχρι σήμερα, λειτουργεί στο Πέραν της Κωνσταντινούπολης η μεγαλειώδης αυτή κοιτίδα ελληνικής παιδείας, σε ένα κτήριο χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων, που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από ένα παλάτι. 

  Κι ερχόμαστε στο 2014. Αλβανία, Δρόπολη, Λάμποβο. Ο τόπος γέννησης των Ζάππα.Η ανάβαση στο χωριό δύσκολη, ο δρόμος στενός, όλο στροφές, σχεδόν ανύπαρκτη η άσφαλτος. Εγκατάλειψη, φτώχεια, εικόνες άλλων εποχών. Ο Έλληνας πρόξενος στο Αργυρόκαστρο μας έχει ενημερώσει για την προσπάθεια αναστήλωσης κι αποκατάστασης των αρχοντικών της οικογένειας Ζάππα. 18 χμ από το Αργυρόκαστρο, στα ορεινά της επαρχίας Δρόπολης, το χωριό των Ζάππα είναι άγνωστο για τους πολλούς. Η διαδρομή μέσα από ένα παρθένο φυσικό περιβάλλον εντυπωσιάζει. Φτάνοντας όμως η έκπληξη είναι ακόμα μεγαλύτερη. Αυτό που αντικρίζει κανείς δεν έχι καμιά σχέση με "σπίτι" ούτε καν με αρχοντικό.... Αν κι έχει μείνει μόνο η λιθόκτιστη τοιχοποιία το θέαμα είναι μοναδικό. Μεγαλόπρεπα καστρόσπιτα, ένα του Ευαγγελή κι ένα του Κωνσταντίνου. Ολοκληρώθηκαν το 1870. Προτού πυρποληθούν, τον Ιούνιο του 1944,λεηλατήθηκαν. Επί κουνουνιστικού καθεστώτος τα αρχοντικά μετατράπηκαν σε αποθήκες του γεωργικού συνεταιρισμού και του κράτους. Σ' αυτά στεγάζονταν από παραγωγές μέχρι ζώα. Η εγκατάλειψη ετών τα έχει οδηγήσει στην καταστροφή.
  Τα σπίτια αυτά ανήκαν σε ένα μεγαλύτερο συγκρότημα, που συμπεριελάμβανε ξενώνα, ναό, σχολείο υφαντικής και το Ζάππειο Παρθεναγωγείο.
  Μετά από προσπάθειες του Έλληνα Προξένου στο Αργυρόκαστρο κ.Κοτροκόη και ενέργειες των Υπ.Εξωτερικών και Πολιτισμού έγινε η αναστήλωση, η περίφραξη και η διαμόρφωση του δρόμου.
  peridiavenontasstonkosmo.blogspot.gr