6 Οκτωβρίου 1913: Πάνδημο συλλαλητήριο στην Κορυτσά ενώπιον της Διεθνούς Επιτροπής Ελέγχου για την παραμονή της περιοχής στην Ελλάδα

Το μπλοκ %name διαγράφηκε.Σύντομη περιγραφή του μπλοκ σας. Χρησιμοποιείται στη σελίδα επισκόπησης των μπλοκ.

Η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου έφτασε στην Κορυτσά στις 6 Οκτωβρίου, αλλά είχε αποφασίσει να μην παραμείνει στην πόλη, μια και οι εργασίες της θα άρχιζαν από την Ερσέκα. Ο λαός όμως της πόλεως την εμπόδισε να προχωρήσει* και με παρακλήσεις προσπαθούσε να πείσει τους αντιπροσώπους των Μεγάλων Δυνάμεων να παραμείνουν έστω και μια μέρα για να εξετάσουν το εθνικό φρόνημα των κατοίκων.
Επειδή ο Αυστριακός αντιπρόσωπος Μπιλίνσκυ (Πρόξενος της Αυστρίας στα Ιωάννινα και γνωστός μισέλληνας) και ο Ιταλός Λάμπια ήταν αμετάπειστοι και επιχείρησαν να διαφύγουν με τα άλογα των αμαξών χωρίς τις αποσκευές τους, τα γυναικόπαιδα σχημάτισαν τείχος που εμπόδιζε την αναχώρηση τους. 
Στη συνέχεια οδηγήθηκαν στο Διοικητήριο, όπου τους υποδέχθηκαν οι επίσημοι της πόλεως και τους περιποιήθηκαν με ευγένεια.
Μπροστά από το Διοικητήριο παρέλασαν 2.500 και περισσότεροι μαθητές και μαθήτριες κρατώντας ελληνικές σημαίες και τραγουδώντας πατριωτικά θούρια. Οι ξένοι αντιπρόσωποι έμειναν έκπληκτοι εμπρός στον ενθουσιασμό, τον όγκο και το παράστημα της ελληνικής νεολαίας της Κορυτσάς. Μεγαλύτερη ακόμα εντύπωση τους έκανε ο αριθμός των ενόπλων κατοίκων (4.000 περίπου) που παρέλασε στη συνέχεια**. 
Οι εκδηλώσεις των κατοίκων συνεχίσθηκαν όλη τη νύχτα και το σύνθημα που δονούσε αδιάκοπα την ατμόσφαιρα ήταν "Ένωση ή θάνατος".
Οι ξένοι δημοσιογράφοι έμειναν κατάπληκτοι από το θέαμα αυτό που παρουσίαζε η Κορυτσά και απέστειλαν στις εφημερίδες τους, του Παρισιού, του Λονδίνου, της Πετρουπόλεως κλπ, ενθουσιώδη τηλεγραφήματα και άρθρα υπέρ των Ελλήνων Ηπειρωτών.
Τελικά ο Ιταλός και ο Αυστριακός αντιπρόσωπος αναχώρησαν κρυφά για την Ερσέκα, ενώ οι υπόλοιποι παρέμειναν μία ακόμα ημέρα, οπότε και επισκέφθηκαν το Μητροπολίτη Κορυτσάς.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Γουάιλυ δήλωσε σε επιτροπή κατοίκων της Κορυτσάς που τον επισκέφθηκε, με επικεφαλής τον Μητροπολίτη Γερμανό, ότι: "Έχω λάβει διαταγές τις οποίες και εκτελώ. Γι' αυτό δεν είναι δυνατό να δεχθώ το υπόμνημα σας. Οπωσδήποτε όμως, ως Άγγλος, θα εκθέσω εκεί όπου πρέπει, όσα βλέπω".
* Λίγο μετά την άφιξη της Επιτροπής στην Κορυτσά αναγνωρίσθηκε ένας από τους Αλβανούς σωματοφύλακες. Ονομαζόταν Χασάν Κινάμι από τη Μπορόβα. Ήταν μέλος παλιάς τουρκαλβανικής συμμορίας και βαρυνόταν με τον φόνο της Αγγελικής Σωτηρίου, καταγόμενης επίσης από τη Μπορόβα. 
** Ο Ιταλός αντιπρόσωπος για να μειώσει την εντύπωση από την παρέλαση των ενόπλων παρατήρησε ότι "οι παρελαύνοντες είναι ευάριθμοι, επειδή όμως έρχονται κύκλο φαίνονται πολλοί". Ο Γάλλος αντιπρόσωπος τον προκάλεσε να παρακολουθήσουν την παρέλαση έξω από το Διοικητήριο. Έμειναν εκστατικοί από το θέαμα που παρουσίαζε η μεγάλη λεωφόρος της Κορυτσάς.
από τον τόμο της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού "Ο Βορειοηπειρωτικός Αγώνας"

northepirus-history.blogspot.gr