Είναι γεγονός ότι ζούμε σε μια περίοδο εξαιρετικά μεγάλης γκρίνιας. Ο,τι και να πείτε, όμως, υπάρχουν και πράγματα που λειτουργούν καλά με ή χωρίς χρήματα.

Είχα τη χαρά να προσκληθώ λίγες εβδομάδες πριν από τον γενικό πρόξενο της Ελλάδας στην Κορυτσά της Αλβανίας για να συμμετάσχω σε μια σειρά εκδηλώσεων για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου. Έπειτα από μια οδυνηρή διαδρομή από τα Τίρανα έως την Κορυτσά μετρώντας τις πούγκες (οχυρωμένα φυλάκια του Χότζα) και θαυμάζοντας το τοπίο στη λίμνη Οχρίδα, βρέθηκα στην Κορυτσά.

Μια μικρή και σεμνή κωμόπολη, σαν τη Λάρισα του 1970, γεμάτη από παλιές επαύλεις, άλλες αναπαλαιωμένες και άλλες εγκαταλειμμένες, που ανήκαν το πάλαι ποτέ σε διακεκριμένους Έλληνες εμπόρους.

 

Είναι όμορφη πόλη η Κορυτσά, έχει ωραίους δρόμους, πλατείες και στο κέντρο της δεσπόζει η ορθόδοξη εκκλησία και δίπλα το ελληνικό προξενείο, βαμμένο γαλάζιο με τη γαλανόλευκη να κυματίζει. Ο γενικός πρόξενος Ιωάννης Πεδιώτης είναι ένα δραστήριο άτομο. Κινητοποιεί το ελληνικό στοιχείο και ασχολείται με την προβολή της Ελλάδας και τη στήριξη της μικρής ελληνικής κοινότητας.

Το βράδυ της 25ης Μαρτίου σε ένα μικρό υπέρκομψο ξενοδοχείο ελληνικής ιδιοκτησίας πάρει έθη δείπνο το οποίο ετοίμασα μαζί με έναν καταπληκτικό Αλβανό μάγειρα, που φυσικά την τέχνη της μαγειρικής την είχε μάθει στην Ελλάδα. Ένα σοβαρό και χαμογελαστό παιδί με βαθιά γνώση της τέχνης του, που με έκανε και χάρηκα τη συνεργασία. Παρευρέθησαν περίπου 40 άτομα μεταξύ των οποίων και ο δήμαρχος της πόλης. Ήταν πάρα πολύ ωραία. Στη μικρή περιήγηση που μου έκανε ο γενικός πρόξενος στην πόλη σταμάτησα συγκινημένος μπρος στην παλαιό έπαυλη, έρημη πλέον που ήταν το πάλαι ποτέ ελληνικό προξενείο και εκεί υπηρέτησε ως πρόξενος επί τρία έτη ο Γεώργιος Σεφέρης. Είχε γράψει τότε χαρακτηριστικά «αγναντεύω από το παράθυρο του Προξενείου τα απέναντι βουνά και μου φαίνονται σαν αυτιά ελέφαντα».

Πριν από χρόνια η ελληνική κυβέρνηση την αγόρασε αυτή την έπαυλη, αλλά ποτέ δεν έδωσε ούτε ένα ευρώ για να αναπαλαιωθεί και να στεγάσει σε ιδιόκτητο χώρο το νυν προξενείο.

Λίγο έξω από την Κορυτσά είναι το ελληνικό σχολείο «Όμηρος», ένα προπύργιο του ελληνισμού έξω από τα σύνορα. Εξακόσια παιδάκια από το νηπιαγωγείο έως την Γ’ Γυμνασίου, ανεξαρτήτως εθνότητας και θρησκείας, φοιτούν εκεί και, εκτός από την αλβανική υποχρεωτική εκπαίδευση, μαθαίνουν ελληνικά και ελληνική Ιστορία. Δεν πληρώνουν ούτε ένα ευρώ. Είναι όλα δωρεάν και τέτοιο σχολείο στην Ελλάδα, αλήθεια σας λέω δεν έχω ξαναδεί. Καθαρά παιδάκια, τακτικά με μοντέρνο ντύσιμο, ελεύθερη άποψη παίρνουν γνώσεις για τη ζωή τους.

Δυστυχώς ο «Όμηρος» ακόμα δεν έχει λύκειο. 0 γενικός πρόξενος παλεύει με το υπουργείο Παιδείας να γίνει και ένα λύκειο, θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον για την Ελλάδα να ολοκληρώνουν αυτά τα παιδιά τις ελληνικές σπουδές τους στον «Όμηρο» και να έχουν τη δυνατότητα να μπαίνουν στα ελληνικά πανεπιστήμια, όπως τα παιδιά του Αρσάκειου των Τιράνων. Παράλληλα λειτουργεί και το ελληνικό φροντιστήριο, ένα σχολείο δεύτερης ευκαιρίας, όπου φοιτούν παιδιά και ενήλικες έως και παππούδες, κυρίως μαθαίνοντας ελληνικά και ελληνική Ιστορία, που διψάνε για μάθηση. Οι περισσότεροι απ’ όσους φοιτούν στο ελληνικό φροντιστήριο είναι ελληνικής καταγωγής και θέλουν να μάθουν τη γλώσσα της πατρίδας τους.

Τα παιδιά και τη μόρφωση τους στην Κορυτσά τα διεκδικούν οι πάντες. Οι Τούρκοι έστησαν σχολείο ελεύθερο για όλους χωρίς δίδακτρα και μέσα απ’ αυτό κάνουν συστηματική προπαγάνδα. Το ίδιο και οι καθολικοί, με το Μαλτέζικο Σχολείο, που θεωρείται το πιο «κλασάτο» της περιοχής. Από την άλλη, ο Ρουμάνος πρέσβης κατεβαίνει στην Κορυτσά για να συνασπίσει τους Βλάχους της περιοχής, λέγοντάς τους ότι είναι Ρουμάνοι, πράγμα που είναι τεράστιο ψέμα, παρόλο που τα ρουμάνικα μοιάζουν με τα βλάχικα.

 

Όλοι θέλουν ένα κομματάκι από την πίτα της Κορυτσάς, είτε για θρησκευτικούς είτε για γεωπολιτικούς λόγους. Και ανάμεσά τους ο Ελληνας γενικός πρόξενος προσπαθεί να στηρίξει το ελληνικό στοιχείο.

Με σημάδεψε η επίσκεψή μου στην Κορυτσά, με σημάδεψε το προσωπικό του ελληνικού προξενείου. Οι Ελληνίδες δασκάλες και καθηγήτριες του σχολείου «Όμηρος» οι εθελοντές δάσκαλοι του φροντιστηρίου, που λειτουργούσε βάσει μιας χορηγίας από μεγάλη εταιρία της Θεσσαλονίκης, η οποία δυστυχώς βρέθηκε σε δύσκολη θέση και τη σταμάτησε.

Δεν χρειάζονται πολλά χρήματα για να λειτουργήσει το ελληνικό φροντιστήριο της Κορυτσάς και αυτά ίσα ίσα για τις δαπάνες της λειτουργίας του και όχι για παχυλές αμοιβές προσωπικού. Με 10.000 ευρώ τον χρόνο μπορεί να λειτουργήσει άψογα. Όσοι μπορείτε και θέλετε να στείλετε τον οβολό σας στο Προξενείο, κάντε το.

Την άλλη μέρα ένα αυτοκίνητο του Προξενείου με κατέβασε μέχρι τον συνοριακό σταθμό της Κρυσταλλοπηγής κι από κει στη Θεσσαλονίκη για να γυρίσω σπίτι μου.

Στην Ελλάδα οι ροδακινιές, τα νεκταρίνια και οι βερικοκιές έχουν ανθίσει. Όλες οι αποχρώσεις του ροζ στόλιζαν τα δενδροπερίβολα. Με συγκίνησε η εικόνα και έκανα μια αναδρομή της επίσκεψής μου στην Αλβανία.

Είναι πολύ δυνατός ο ελληνισμός έξω από τα σύνορα.

Το Αρσάκειο των Τιράνων, ο «Όμηρος» της Κορυτσάς, η δυνατή ελληνική κοινότητα στους Αγίους Σαράντα, αλλά και τα ελληνικά σχολεία σε δεκάδες χώρες της υφηλίου πασχίζουν για να στηριχθεί ο ελληνισμός εκτός των συνόρων. Ο αγώνας αυτός είναι δύσκολος και θέλει υπομονή και επιμονή. Όλοι εμείς, όποτε μπορούμε, πρέπει να βοηθάμε και να στηρίζουμε αυτές τις προσπάθειες.

 

 

ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ θυμήθηκα μια κραυγή που έβγαλε ο Σαλί Μπερίσα πριν από μερικές εβδομάδες, η οποία μάλιστα ματαίωσε και το ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών στα Τίρανα.

Είπε τότε ο κύριος Μπερίσα «ότι η Αλβανία πρέπει να φτάσει μέχρι την Πρέβεζα».

Και εγώ σας λέω, κύριε Μπερίσα, ότι είστε πολύ μεγάλο κορόιδο γιατί εάν η Ελλάδα έφτανε μέχρι τα Τίρανα, οι Αλβανοί θα ήταν πιο ευτυχισμένοι απ’ ό,τι τώρα.

 

 

 

 

 

borioipirotika