Συνέντευξη του προέδρου της ΣΦΕΒΑ Θεσσαλονίκης

[ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ τελεία GR]

Συνέντευξη του προέδρου της ΣΦΕΒΑ Θεσσαλονίκης Φιλόθεου Κεμεντζετζίδη
στην εκπομπή του ΡΑΔΙΟ ΑΣΤΥ «ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR»
με τους Σπύρο Ιωάννου και Αθηνά Κρεμμύδα, την Παρασκευή 9 – 7 – 2010


ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Κύριε Κεμεντζετζίδη καλησπέρα σας. Την Κυριακή 11 Ιουλίου, θα γίνει στη Θεσσαλονίκη το μνημόσυνο του Γρηγόρη Ντριγκόγια, του πρώην προέδρου της τοπικής επαρχιακής επιτροπής της ΣΦΕΒΑ. Θα θέλαμε να μας μιλήσετε για το έργο και την προσφορά του τόσο στην οργάνωση, όσο και στον Βορειοηπειρωτικό Αγώνα.

Φ. Κεμεντζετζίδης: Καλησπέρα σας. Ο Γρηγόρης κατ’ αρχήν ήταν ένα από τα 17 ιδρυτικά μέλη της ΣΦΕΒΑ και αυτό που τον χαρακτήριζε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ήταν ότι παρέμενε πιστός στις αρχές του Μητροπολίτη Σεβαστιανού, σε αυτά που μας δίδαξε ο μακαριστός ιδρυτής μας και ήταν, μπορούμε να πούμε, το μοναδικό από τα μέλη της ΣΦΕΒΑ, που από την αρχή της συμμετοχής του στην οργάνωση μέχρι την ημέρα που ο Θεός τον πήρε από κοντά μας, ήταν πάντοτε στην πρώτη γραμμή του Αγώνα.
Είχε μεγάλη προσφορά, όσον αφορά τον αγώνα για την ενημέρωση του ελληνικού λαού για τα τεκταινόμενα στη Βόρειο Ήπειρο μέχρι το 1990, αλλά πολύ περισσότερο μετά το άνοιγμα των συνόρων με εκατοντάδες αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας εκεί. Ο Γρηγόρης ήταν η ψυχή της ΣΦΕΒΑ ειδικά στη Θεσσαλονίκη και αυτός που ενστερνίστηκε στο μέγιστο βαθμό τις αξίες και τα ιδανικά του ιδρυτού μας. Αυτό πιστεύω ότι του το αναγνώρισαν και οι ίδιοι οι Βορειοηπειρώτες με τον πλεόν ιδανικό τρόπο. Στην κηδεία του υπήρξε μεγάλη παρουσία απ’ όλη την ηγεσία της Ομόνοιας και του ΚΕΑΔ, ήταν πολλοί Βορειοηπειρώτες από την Κορυτσά, το Αργυρόκαστρο, τη Χιμάρα, τους Άγιους Σαράντα. Ο Γρηγόρης είχε το χάρισμα, χωρίς να κάνει εκπτώσεις απ’ τις αρχές και τις αξίες του, να είναι ιδιαίτερα αγαπητός προς όλους. Προσπαθούσε πάντα να πετύχει αυτό που θεωρούσε καλύτερο για τα ζητήματα του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, χωρίς να έρχεται σε αντιπαλότητες και να καταφέρνει να συνθέτει παρά να χωρίζει. Αυτό πιστεύω ότι του αναγνωρίστηκε και από τους βορειοηπειρωτικούς φορείς και από κάθε Βορειοηπειρώτη ξεχωριστά.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Πόσο δύσκολος ήταν ο αγώνας της ΣΦΕΒΑ πριν το 1990 στο να προωθήσει το Βορειοηπειρωτικό ως εθνικό ζήτημα;

Φ. Κεμεντζετζίδης: Ο αγώνας ήταν δύσκολος με την έννοια ότι είχαμε να παλέψουμε με μία κατεστημένη αντίληψη ότι «το Βορειοηπειρωτικό είναι θέμα που αφορά εθνικιστικές παρατάξεις και οργανώσεις και ότι στην ουσία δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, πέρα από κάποιες θρησκευτικές διώξεις». Αυτή ήταν η κυριαρχούσα αντίληψη εκείνη την εποχή. Αυτό που κατάφερε ο Σεβαστιανός, ξεκινώντας στην αρχή ένα αγώνα μόνος του και με τη συνδρομή της ΣΦΕΒΑ στη συνέχεια, ήταν να ανατρέψει αυτή την αντίληψη και να δείξει ότι όπως σε όλες τις χώρες που είχαν απολυταρχικά καθεστώτα στην ανατολική Ευρώπη τα ίδια συνέβαιναν και στη Βόρειο Ήπειρο, αλλά πολύ περισσότερο εκεί πέρα, αφού υπήρχε ο θρησκευτικός διωγμός σε πλήρη έκταση, κάτι που δεν συνέβαινε σε καμμία άλλη χώρα. Την πλήρη εξάλλειψη δηλαδή κάθε θρησκευτικής τελετουργίας ή ιεροπραξίας, πράγμα που γινόταν μόνο στην Αλβανία. Και βεβαίως είχαμε τον διωγμό εις βάρος τωνΕλλήνων Βορειοηπειρωτών. Όλη η Αλβανία υπέφερε όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αλλά οι Έλληνες της Βορείου Ηπείρου υπέφεραν τριπλά. Και ως άνθρωποι και ως Χριστιανοί και ως Έλληνες. Αυτός ο αγώνας ήταν πράγματι δύσκολος αλλά θεωρούμε ότι η αγάπη με την οποία μας ενέπνευσε ο Μητροπολίτης Σεβαστιανός για τα αδέρφια μας, ήταν αρκετή για να υπερνικήσει κάθε είδους εμπόδιο, όπως συκοφαντίες, διώξεις, φυλακίσεις. Ο Γρηγόρης μάλιστα είχε φυλακιστεί το 1987, μετά την άρση του εμπολέμου, για δύο μέρες, για λόγους συμμετοχής σε τέτοιες εκδηλώσεις.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Ήταν τότε, πριν το 1990, όπου γίνονταν εκδηλώσεις με μεγάλη συμμετοχή, για το Βορειοηπειρωτικό, οι οποίες μάλιστα ήταν και επεισοδιακές...

Φ. Κεμεντζετζίδης: Από το 1985 και μετά ο Αγώνας του Σεβαστιανού είχε συγκινήσει μεγάλο τμήμα του ελληνικού πληθυσμού που καταλάβαινε το δίκαιο και την αλήθεια. Όπως ξέρετε εσείς καλύτερα, υπήρχαν τότε τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα, τα πολυβολεία, τα οποία δεν άφηναν ούτε στον πλέον κακόπιστο παρατηρητή αμφιβολία για το ποια ήταν η αλήθεια. Ο Σεβαστιανός είχε δίκιο. Απλώς κάποιοι αμετανόητοι νοσταλγοί άλλων καθεστώτων εξακολουθούσαν μέχρι το 1990-’91 να συκοφαντούν τον Αγώνα του. Ωστόσο και αυτοί στη μεγάλη τους πλειοψηφία με το άνοιγμα των συνόρων κατάλαβαν την αλήθεια.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Δυστυχώς δεν την έχουν καταλάβει όλοι ακόμα την αλήθεια. Ένα μέρος συνεχίζει να υπερασπίζεται εκείνες τις αντιλήψεις...

Φ. Κεμεντζετζίδης: Δεν μπορούν να αλλάξουν όλοι. Όμως ο ελληνικός λαός στη μεγάλη πλειοψηφία του, αγκάλιασε τους Βορειοηπειρώτες όταν άνοιξαν τα σύνορα. Υπήρχαν βέβαια και εξαιρέσεις, είναι ανθρώπινο να συμβαίνουν. Η αγάπη όμως με την οποία αγκαλιάστηκαν οι Βορειοηπειρώτες τα πρώτα χρόνια ήταν αποτέλεσμα κυρίως από τον αγώνα του Μητροπολίτη Σεβαστιανού, που έμαθε στους Έλληνες τι σημαίνει Βορειοηπειρωτικό, που το είχαμε ξεχάσει από το 1950 και στην ουσία δεν υπήρχε αναφορά ως πολιτικό θέμα.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Την Κυριακή 11 Ιουλίου θα γίνει μνημόσυνο για τον Γρηγόρη Ντριγκόγια...

Φ. Κεμεντζετζίδης: Αυτό το μήνα συμπληρώνονται πέντε χρόνια από την εις Κύριον εκδημία του αγαπητού μας Γρηγόρη. Την Κυριακή 11 Ιουλίου λοιπόν, στις 11 το πρωί, θα γίνει ένα τρισάγιο στο μνήμα του, στο Κοιμητήριο της Θέρμης Θεσσαλονίκης, όπου έχουμε καλέσει όλους τους φίλους από τη Βόρειο Έλλαδα, αλλά φυσικά και απ’ όπου αλλού ο καθένας μπορεί, ώστε να ανάψει ένα κερί στη μνήμη του.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Σε αυτό το σημείο να διαβάσουμε ένα μήνυμα που μας ήρθε από έναν ακροατή: «Αδερφικούς και πατριωτικούς χαιρετισμούς στον πρόεδρο της ΣΦΕΒΑ Θεσσαλονίκης. Ο Γρηγόρης Ντριγκόγιας θα μείνει αξέχαστος για πάντα σε όλους εμάς τους Βορειοηπειρώτες. Λευτέρης».
Απλά ήθελα να το διαβάσω τώρα για να ακουστεί και να μεταφερθεί το μήνυμα και στη Θεσσαλονίκη.

Φ. Κεμεντζετζίδης: Ευχαριστούμε πολύ. Έχουμε την αίσθηση ότι ο Γρηγόρης έχει μείνει γνωστός με το δικό του όνομα στη Βόρειο Ήπειρο, γιατί η αγάπη του για τον τόπο έχει αναγνωριστεί. Και αυτή η ευγνωμοσύνη στη μνήμη του μας δίνει και εμάς κουράγιο και δύναμη για να συνεχίσουμε από τη δική μας τη φτωχή πλευρά με τις μικρές μας δυνάμεις να κάνουμε ότι το καλύτερο για το καλό των αδερφών μας και κυρίως για το καλό της ιδιαίτερης πατρίδας τους, που για μας έχει γίνει πιο αγαπητή και από τις δικές μας ιδιαίτερες πατρίδες.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Να θυμίσουμε και ότι η κεντρική πλατεία της Δερβιτσάνης έχει πάρει το όνομα του Γρηγόρη...

Φ. Κεμεντζετζίδης: Ακριβώς. Πριν τρία χρόνια πραγματοποιήθηκε μία εκδήλωση στην οποία έγιναν τα επίσημα εγκαίνεια της ανακαινισμένης πλατείας του χωριού. Έγινε σε συνεργασία με το φορέα της Ελληνικής Μειονότητας, την Ομόνοια. Κάναμε τη σκέψη να γίνει η ανάπλαση της πλατείας της Δερβιτσάνης και να δωθεί το όνομα του Γρηγόρη εκεί.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Να έρθουμε όμως και στο σήμερα. Ποιος είναι τώρα ο ρόλος της ΣΦΕΒΑ; Πριν το 1990 το ζητούμενο ήταν να γίνει γνωστό το Βορειοηπειρωτικό. Μετά το 1990, όταν άνοιξαν τα σύνορα ήταν να παραμείνουν οι Βορειοηπειρώτες στον τόπο τους. Στα σημερινά δεδομένα ποια είναι η προσφορά της ΣΦΕΒΑ και ποιες είναι οι σχέσεις της με τα υπόλοιπα βορειοηπειρωτικά σωματεία;

Φ. Κεμεντζετζίδης: Πολύ σωστά κάνατε το διαχωρισμό 1990 και μετά. Θα προσέθετα μέχρι και το 1994, ως χρονολογία ορόσημο, όπου η παρουσία του Μητροπολίτη Σεβαστιανού ήταν στην ουσία πρωτοπόρος στο Βορειοηπειρωτικό Ζήτημα και λίγο πολύ τα πάντα περιστρέφονταν όσον αφορά τα βορειοηπειρωτικά σωματεία γύρω από την προσωπικότητα του. Από κει και έπειτα είμαστε υπό την αρχηγία του διαδόχου του Σεβαστιανού, του Μητροπολίτη Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κ. Ανδρέα, που συνεχίζει με το δικό του τρόπο και τις δικές του δυνάμεις τον αγώνα του προκατόχου του. Ωστόσο ο αγώνας μας πια έρχεται σε μια δεύτερη γραμμή με την έννοια ότι ο πρώτος λόγος πρέπει να ανήκει στους Βορειοηπειρώτες όσον αφορά για το τι θα γίνει με το πολιτικό ζήτημα. Οι θέσεις της ΣΦΕΒΑ σχετικά με την προοπτική του Βορειοηπειρωτικού είναι δεδομένες. Εμείς κάνουμε μια προσπάθεια στη βάση των διεθνών συνθηκών που έχουν υπογραφεί για το Βορειοηπειρωτικό και συγκεκριμένα αναφέρουμε το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, το οποίο έχει υπογράψει και η Αλβανία και το θεωρούμε ως σωστή και ρεαλιστική βάση επίλυσης του Ζητήματος. Σαφώς ο πρώτος λόγος ανήκει στους ίδιους τους Βορειοηπειρώτες. Εμείς ως Ελλαδίτες αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να καταθέτουμε τη φτωχή μας συνδρομή και την αγάπη μας που δίνουμε με όλη μας την καρδιά και στηρίζουμε τις προσπάθειες εκείνες των Βορειοηπειρωτών τόσο στο να κρατηθεί ο Ελληνισμός στις εστίες του εκεί όσο και να μη χαθεί ο ελληνικός χαρακτήρας της περιοχής. Κάτι για το οποίο γίνεται μεγάλη προσπάθεια από την εκάστοτε αλβανική κυβέρνηση ώστε να εξαλειφθεί. Είτε αφορά τα πολιτιστικά και εκκλησιαστικά μνημεία, είτε αφορά καταπάτηση περιουσιών ή διώξεις στον εκπαιδευτικό τομέα. Όλα αυτά συντελούν σιγά σιγά, όχι μόνο στην εκδίωξη, που μέχρι ένα βαθμό έχει επιτευχθεί, αλλά και στον αφελληνισμό της περιοχής. Στον αγώνα αυτό η σημερινή συνδρομή της ΣΦΕΒΑ εστιάζεται στον τομέα των φροντιστηρίων, που έχει ιδρύσει κυρίως στις μη αναγνωρισμένες περιοχές, όπως στην Κορυτσά, στην Αυλώνα, στο Πόγραδετς, στην Πρεμετή κι αλλού, όπου από το 1991 συνδράμουμε στις προσπάθειες των Βορειοηπειρωτών ώστε να μπορέσουν τα παιδιά τους να μάθουν ελληνικά...

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Υπάρχει ανταπόκριση σε αυτά τα φροντιστήρια;

Φ. Κεμεντζετζίδης: Εμείς είμαστε πολύ ικανοποιημένοι. Βεβαίως δεν ισχύει για όλες τις περιοχές το ίδιο. Στα Τίρανα π.χ. μέχρι το 2000 είχαμε δέκα φροντιστήρια, αυτά όμως σταδιακά είτε γιατί έφευγαν οι δάσκαλοι , είτε γιατί δεν υπήρχαν μαθητές, ατόνησαν. Αλλά στην Κορυτσά ειδικά, θεωρούμε ότι οι προσπάθειες των εκεί Βορειοηπειρωτών με τη συνδρομή τη δική μας και άλλων συλλόγων, από τη Βόρειο Ελλάδα κυρίως, είχαμε εκπληκτικά αποτελέσματα. Αυτή τη στιγμή έχουμε 1.200 μαθητές στα φροντιστήρια τόσο της πόλης όσο και στα χωριά του νομού αλλά και στο Ελληνικό Σχολείο «ΟΜΗΡΟΣ» που υπάρχει εκεί. Μιλάμε για μία πολύ θετική εξέλιξη, από τη στιγμή που, διορθώστε με αν κάνω λάθος, 1.200 μαθητές δεν έχουμε στην αναγνωρισμένη περιοχή σήμερα. Επειδή στην Κορυτσά έχουμε γυρίσει όλα σχεδόν τα χωριά, είναι συγκινητικό να βλέπεις σε μια περιοχή που το 1991, στις πρώτες επισκέψεις μας, ήταν μόνο πέντε – δέκα άτομα που μιλούσαν ελληνικά και αυτά κατάγονταν από το Αργυρόκαστρο ή το Βούρκο, και τώρα να βλέπεις σπάνια κάποιον που δεν ξέρει ελληνικά.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Τα φροντιστήρια αυτά πως συντηρούνται οικονομικά;

Φ. Κεμεντζετζίδης: Συντηρούνται με τις συνδρομές των μελών και φίλων της ΣΦΕΒΑ, όσον αφορά τα φροντιστήρια που συντηρούμε εμείς, γιατί υπάρχουν και φροντιστήρια που είναι υπό την στήριξη και άλλων φορέων, με εξίσου καλή δουλειά. Απλώς η οργάνωση μας ήταν η πρώτη που τα ξεκίνησε και η μόνη που συνεχίζει μέχρι τώρα για είκοσι χρόνια. Δεν είχαμε ποτέ εισφορές από κρατικούς φορείς. Όπως θα γνωρίζετε η ΣΦΕΒΑ κατά καιρούς εξέφρασε και πολιτικές θέσεις, όχι κομματικές, αλλά αυτό δεν ήταν πάντοτε αρεστό. Ούτε επιλέξαμε ποτέ να γίνουμε ουρά κάποιου κομματικού σχηματισμού. Στηρίξαμε όλες τις προσπάθειες όλων των πολιτικών δυνάμεων που συνέτειναν στο καλό της Βορείου Ηπείρου, αλλά δεν ταυτιστήκαμε ποτέ με κόμματα. Αυτό μας άφησε έξω από κάποιες πηγές χρηματοδότησης, αλλά ωστόσο δεν χειραφετηθήκαμε από κανέναν. Είναι καλύτερα να είναι κανείς ανεξάρτητος.

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ.GR: Είναι πολύ σημαντικό πάντως ότι συνεχίζουν να υπάρχουν τα φροντιστήρια με τη δική σας οικονομική συνδρομή. Να σας ευχαριστήσουμε για τη συμμετοχή σας στην εκπομπή και από την πλευρά μας να καλέσουμε όσους μπορούν να παρευρεθούν την Κυριακή στις 11 το πρωί, στο Κοιμητήριο της Θέρμης στη Θεσσαλονίκη, για το μνημόσυνο του Γρηγόρη Ντριγκόγια.

Φ. Κεμεντζετζίδης: Να σας ευχαριστήσουμε κι εμείς για την ευκαιρία που μας δώσατε να μιλήσουμε για το Γρηγόρη. Να είστε καλά, καλή επιτυχία στην εκπομπή σας.