Πότε ήρθε το πρώτο κύμα.

[aZu]

Οι Έλληνες της Αλβανίας στην Ελλάδα

1. H κάθοδος στην Ελλάδα
Η τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα χαρακτηρίστηκε από την κάθοδο ενός μεγάλου μέρους της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας στην Ελλάδα. Τα κύματα αυτής της παλιννόστησης/μετανάστευσης ακολούθησαν σε γενικές γραμμές τα αντίστοιχα μεταναστευτικά ρεύματα από την Αλβανία, αν και με κάποιες διαφοροποιήσεις που έχουν να κάνουν κυρίως με τις πολιτικές της ελληνικής πολιτείας απέναντι στην ομάδα.

2. Η πρώτη κάθοδος, η οποία ήταν περισσότερο σποραδική χωρίς να συνιστά ένα κύμα καθεαυτό, έγινε από Έλληνες της Αλβανίας οι οποίοι είχαν υποστεί τη βία και τις διώξεις του Αλβανικού κράτους και είχαν καταφύγει στην Ελλάδα με κίνδυνο ζωής πριν από την πτώση του καθεστώτος. Η ουσιαστική διαφοροποίηση στην αντιμετώπιση από το ελληνικό κράτος σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη της μειονότητας που έμελλε να προστρέξουν στη «μητροπολιτική» Ελλάδα τα επόμενα χρόνια ήταν η μεγαλύτερη ευκολία στην απόκτηση άδειας παραμονής και εργασίας, άλλων διευκολύνσεων, αλλά και της ιθαγένειας.

Το μεγάλο κύμα της καθόδου αρχίζει κατά τα τέλη του 1990 του ολοκληρωτικού καθεστώτος όταν χαλάρωσε η φύλαξη των αλβανικών συνόρων και παίρνει μεγάλες διαστάσεις από τις αρχές του 1991 και μετά το άνοιγμα των συνόρων.

Πολλοί από αυτούς έρχονται περπατώντας και περνώντας τα βουνά και διανύοντας μια «χιονισμένη» διαδρομή μαζί με τους άλλους Αλβανούς μετανάστες. Συνεχίζουν κυρίως προς τα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα και Θεσσαλονίκη), αλλά και προς τις πόλεις της Ηπείρου, Άρτα, Ιωάννινα ή άλλες κωμοπόλεις όπως η Κόρινθος κλπ. Σε μερικές περιπτώσεις, ειδικά τον πρώτο καιρό, πηγαίνουν προς τα «κέντρα υποδοχής», όπως στις Φιλιάτες και εκεί, μετά από κάποια καταγραφή, διαχωρίζονται ως «βορειοηπειρώτες» από τους άλλους Αλβανούς υπηκόους, με βάση το πατρώνυμο και το όνομα τους (από όπου συμπεραίνεται και η θρησκεία) όπως και με την περιοχή από την οποία προέρχονται.

Οι «βορειοηπειρώτες» στέλνονται σε στρατόπεδα προσφύγων πράγμα που συμβαίνει στην αρχή και για έναν αριθμό Αλβανών. Οι συνθήκες στα στρατόπεδα αυτά περιγράφονται από τους ίδια τα μέλη της ομάδας ως προβληματικές. Πάντως, από τις συναντήσεις και τις προφορικές μαρτυρίες προκύπτει ότι πολλοί «βορειοηπειρώτες» έχουν έρθει στην Ελλάδα με βίζα, η έκδοση της οποίας δεν ήταν και τόσο εύκολη υπόθεση. Οι περισσότεροι μας είπαν πως δεν είχαν πληρώσει για την βίζα. Η απόκτηση της βίζας ήταν αρκετά πιο εύκολη υπόθεση για όσους προέρχονταν από την «μειονοτική ζώνη» και είχαν σημειωμένο στην ταυτότητά τους (διαβατήρια δεν υπήρχαν στην Αλβανία ως το τέλος του 1990) το λήμμα «εθνικότητα ελληνική» (“kombësia greke”). Όσο για την θρησκεία περιττό να πούμε ότι κάτι τέτοιο δεν σημειωνόταν και ούτε σημειώνεται στην Αλβανία στα έγγραφα της προσωπικής ταυτότητας, τότε γιατί υπήρχε επίσημη “αθεΐα”, σήμερα επειδή η Αλβανία είναι κοσμικό κράτος. Έτσι, το όνομα ήταν αυτό που υποδείκνυε τη χριστιανική βάφτιση ή μη του μετανάστη και άρα βοηθούσε στην απόκτηση των απαραίτητων εγγράφων. Ενώ κάποιοι για να την απόκτηση της βίζας στήριζαν τις ελπίδες τους στο “ελληνικό” όνομα, άλλοι χρησιμοποιούσαν την πρόσκληση μακρινών η κοντινών συγγενών που βρίσκονταν στην Ελλάδα και ήταν Έλληνες πολίτες. Κάποια στιγμή, καθώς υπήρχαν και άλλοι Αλβανοί υπήκοοι με ορθόδοξα ονόματα, οι οποίοι όμως δεν είχαν ελληνική καταγωγή, το όνομα σταμάτησε να αποτελεί ένα αποφασιστικό προνόμιο. Μάλιστα, πολλοί Αλβανοί μετανάστες άρχισαν να εμφανίζουν στα διαβατήρια “ελληνικά”, αντί για τα πραγματικά τους ονόματα με σκοπό την απόκτηση μιας βίζας για τον υποσχόμενο μεταναστευτικό “παράδεισο” της Ελλάδας των αρχών της δεκαετίας του 90.

Επειδή το κείμενο είναι πολύ μεγάλο και με πολλά στατιστικά στοιχεία, μπορείτε να κατεβάσετε την συνέχεια
κάνοντας click εδώ ->