Το τραγούδι της Χιμάρας: Ήρωα ηρώ Χιμάρα

[priest 2]

Το 'νιακόσια δεκατρίο, ήρωα ηρώ Χιμάρα
τας εικοσιεννιά τ' Απρίλη, ήρωα ηρώ Χιμάρα
Κυριακή σενιάδα μέρα, ήρωα ηρώ Χιμάρα
μας πλακώσανε τ' ασκέρια, τρεις χιλιάδες μαμουζέρια
δυο τορπίλες φορτωμένες, από δώδεκα κανόνια.
Τα κανόνια στα Βλατούρια και στον Άγιο Παντελέμο.
Μας ελέγανε βουλώστε, για θα κάψουμε το μπρένκο
Χιμαριώτες πήγαν 'ρχόσαν, καϊμακάμης παταζόταν.


Το τραγούδι είναι ιστορικό και αναφέρεται στην τελευταία απόπειρα των Τούρκων να καταλάβουν τη Χιμάρα, βοηθούμενοι από τους Αλβανούς. Τότε με αρχηγό το Σπύρο Σπυρομήλιο οι Χιμαριώτες κατάφεραν να διώξουν και πάλι τους Τούρκους από τα χωριά τους.
Έτσι τα εννιά χωριά της Χιμάρας με τους συνεχείς αγώνες τους, έμειναν απάτητα από τους Τούρκους, πλήρωναν όμως βαρείς φόρους για να έχουν την ανεξαρτησία τους.
Πρόκειται για την αρχαιοελληνική πόλη Χίμαιρα της Χαονίας. Όπως είναι γνωστό το πολιτικό καθεστώς της Αλβανίας δεν αναγνώριζε την ύπαρξη ελληνικής μειονότητας στην περιοχή.
Έτσι η χρήση της μητρικής γλώσσας απαγορεύτηκε στις δεκάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας που ζούσαν στα Χιμαριώτικα χωριά.
Παρ' όλα αυτά οι Ακρίτες μας κράτησαν ζωντανή για περισσότερα από πενήντα χρόνια και τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους.
Τραγουδάει πολυφωνικό συγκρότημα από Χιμαριώτες: παρτής ο Αριστείδης Μπελέρης, ρίχτης ο Σπύρος Ζώτος και γυριστής ο Γρηγόρης Ζώτος.

(από τον δίσκο "'Κουγώ τον άνεμο κι αχάει: ηρωικά και ιστορικά τραγούδια της Ηπείρου με τον Σάββα Σιάτρα" του Αρχείου Ελληνικής Μουσικής)

[Moira]

Nα είσαι καλά,τι μου θύμησες τώρα;ήταν ένα άπο τραγούδια που μου έλεγε η γιαγιά μου η παπαδία.Μαζί με το τραγούδι του Σπύρο Μίλιου,τις πάμπολες ιστορίες για τα κατορθώματα των χιμαριοτών κατά των τούρκων,των τουρκααλβανων μετά.Ιστορίες με τους έλληνες στρατιότες που πέρασαν απο χιμαρα.Και σαν υπενθύμιση σε όλα αυτά ήρθε και η σημερινή εκδήλωση προς τιμή όλον αυτόν των ανθρώπων.Οπως έμαθα και κατανόησα αργότερα,πολλα βοριοηπειροτόπουλα δεν μπορούσαν να μάθουν για αυτές της ιστορίες,για την προηγούμενη ένδοξη πραγματικότητα,οι γονείς και οι παπούδες τους φοβόντουσαν να μιλήσουν για όλα αυτά.Η δικιά μου γιαγιά και αρκετές άλλες ανήκαν στις θαρραλέες και ριψοκίνδυνες θα έλεγα.Με αυτά θα έπρεπε να ασχοληθούμε και με τον έριμο τόπο μας που όσο πάει και εριμώνει,με τους ανθρώπους που έχουν απομείνει εκεί και φυλάνε θερμοπύλες χωρίς ρεύμα και νερό πολλές φορές για πολλές ώρες, και όχι με ξεκάρφωτα μου είπες,σου είπα,ήσουνα εκεί και τα χώνατε;;;;;)))επιβεβαιώνοντας τον μικρόψυχο και μάταιο εγωισμό μας.