Εκδρομή στην Χιμάρα από την Καρδίτσα

[keravnios]

3 μέρες με τα αδέλφια μας
Επίσκεψη στη Χιμάρα που μας περίμεναν τα αδέλφια μας οι Βορειοηπειρώτες
Η καρδιά της ιστορικής Βορείου Ηπείρου χτυπάει ακόμη και μάλιστα δυνατά.
Η Ελληνική ψυχή δεν πέθανε παρά τις αντιξοότητες και τα προβλήματα

Μέχρι πριν λίγες μέρες, όταν μου έλεγαν ότι υπάρχουν Έλληνες που ζουν στην Βόρειο Ήπειρο, το μυαλό μου πήγαινε στην Αλβανία. Ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότι στην περιοχή αυτή υπάρχει τόσο ζωντανός Ελληνισμός. Μια επίσκεψη στο ποιο Ελληνικό χωριό της Βορείου Ηπείρου, την Χιμάρα, με βοήθησε να δω τα πράγματα στη σωστή τους βάση. Έτσι, από σήμερα δεν θα ξαναμιλήσω ποτέ για Αλβανία. Θα μιλάω για Βόρειο Ήπειρο. Θα νοσταλγώ να ξαναπάω εκεί και να ζήσω λίγες στιγμές με τα αδέλφια μας που ζουν εκεί.

Το ταξίδι στη Χιμάρα έγινε την περασμένη Παρασκευή με επιστροφή της Κυριακή. Μπορεί το 12ωρο ταξίδι να κουράζει τον ταξιδιώτη. Όμως, ενώ τα ταξίδι προς τη Χιμάρα ήταν φοβερά κουραστικό, η επιστροφή ήταν παιγνίδι. Διότι ξέραμε όλοι ότι πηγαίνοντας εκεί, δεν κάναμε ένα ταξίδι αναψυχής, αλλά ένα προσκύνημα στους τόπους που έζησαν και πέθαναν οι πρόγονοί μας. Όταν ο φίλος μου πλέον Ανδρέας μου έδειξε μια πλαγιά και μου είπε ότι εκεί οι παππούδες μας φώναζαν αέρα, δεν μπορούσα να κρατήσω την συγκίνησή μου.

Αφορμή για να έρθουν οι Καρδιστιώτες κοντά στους κατοίκους της Χιμάρας αποτέλεσε η λειτουργία του μειονοτικού σχολείου της περιοχής. Η Ακροκεραύνιος Σχολή της Χιμάρας κτίστηκε γύρω στα 1775 με προτροπή του Κοσμά του Αιτωλού που προέτρεψε τους κατοίκους να μην χτίζουν άλλες εκκλησίες και να χτίσουν σχολεία. Μάλιστα τους είπε ότι αν είναι ανάγκη, θα μπορούσαν ακόμη και να γκρεμίσουν εκκλησίες για να χτίσουν σχολεία. Η Ακροκεραύνιος Σχολή κτίστηκε δίπλα στους άγιους πάντες και έγινε θρύλος για όλη την Βόρειο Ήπειρο. Σήμερα το σχολείο, πλήρως ανακαινισμένο, λειτουργεί και πάλι.

Εκεί, δάσκαλος είναι ένα παιδί της Καρδίτσας, ο Δημήτρης Σούφλας, γιος της Ουρανίας Σούφλα, προέδρου του Συλλόγου Πολυτέκνων Καρδίτσας. Έτσι ξεκίνησαν οι δεσμοί της Καρδίτσας με την Χιμάρα και το περασμένο Καλοκαίρι ο δήμαρχος Ιτάμου Βασίλης Τσαντήλας φιλοξένησε στο Δασικό Χωριό και για 15 μέρες 17 κορίτσια από τη Χιμάρα, μέλη μια ομάδας Βόλεϊ που φέτος πήρε το κύπελλο Αλβανίας σε ηλικίες μέχρι 19 ετών.

Έτσι, η επίσκεψη στη Χιμάρα ήταν και η ανταπόδοση των Χιμαριωτών στην φιλοξενία του Δήμου Ιτάμου.

43 Καρδιτσιώτες πήραμε τον δρόμο για την Χιμάρα. Ο Δήμαρχος Καρδίτσας με την Σύζυγο του Δήμητρα, ο Δήμαρχος Ιτάμου με την Σύζυγο του Χαρούλα, η πρόεδρος του Συλλόγου Πολυτέκνων Καρδίτσας Ουρανία Σούφλα, καθώς και πρόεδροι και μέλη των πολυτεκνικών συλλόγων από τα Φάρσαλα, τη Λάρισα, τον Τύρναβο, την Ελασσόνα και το Βόλο, πολλές γυναίκες μέλη του συλλόγου γυναικεία πρωτοβουλία με επικεφαλής την πρόεδρο Μαρία Κωστάμη και τα μέλη του Δ.Σ. Ντίνα Νούσιου και Ελπίδα Γεωργαντζοπούλου, ο πρόεδρος της Εξωτερικής Ιεραποστολής Δημήτρης Καλιαντζής, Η πρόεδρος του λαογραφικού ομίλου Καραγκούνα Μαίρη Θεολόγη που πρόσφερε σε συνεργασία με την βιοτεχνία του Κωνσταντίνου Παππά τρία ιερά άμφια στον Έλληνα Ιερέα των Δρυμάδων, ο ιδιοκτήτης του ιδιωτικού σχολείου ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ Γιώργος Τζιώτας και ο γράφων ο ιδιοκτήτης της ΑΛΗΘΕΙΑΣ, Γιώργος Αμβροσίου.

Φυσικά, δεν μπορούσαμε να πάμε στη Χιμάρα χωρίς παππά. Έτσι, ο ιερέας π. Γεώργιος Ασπρούδης είχε την χαρά να λειτουργήσει στον Ιερό ναό των Αγίων Πάντων που χτίστηκε με την προτροπή του Κοσμά του Αιτωλού. Όταν ο Κοσμάς ο Αιτωλός πήγε στη Χιμάρα, είδε ότι οι κάτοικοι είχαν κάθε οικογένεια την δική της εκκλησία. Στη Χιμάρα υπήρχαν 150 εκκλησιές και Κυριακές και γιορτές ηχούσαν 300 καμπάνες!!!

Ο Κοσμάς ο Αιτωλός
Ο Κοσμάς ο Αιτωλός τους μόνιασε και τους έπεισε να χτίσουν τους ’γιους Πάντες και να πηγαίνουν όλοι μαζί στην Εκκλησία. Έτσι και έγινε. Τα χρόνια του Χότζια, οι ’γιοι Πάντες έγιναν αποθήκη για πορτοκάλια και στασίδια και τέμπλο έγιναν κομμάτια και πετάχθηκαν σε μια άκρη. Οι εικόνες εξαφανίστηκαν και ίσως πουλήθηκαν. Όμως, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος που μόνο με αγάπη μιλούν οι Βορειοηπειρώτες γι� αυτόν, αναστήλωσε την εκκλησία και το καμπαναριό. Σε αυτό το ναό λειτούργησε ο πατέρας Γεώργιος και ο κόσμος που ήρθε να εκκλησιαστεί ήταν κάτι το συγκινητικό.

Τα δώρα
Φυσικά, δεν θα μπορούσαμε να πάμε εκεί με άδεια χέρια. Τα δώρα ήταν πολλά. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς. Οι πρωτοχρονιάτικες πίτες και τα γλυκά ήταν σε αφθονία. Ακόμη, η γυναικεία πρωτοβουλία πρόσφερε στους 72 μικρούς μαθητές εικόνες, ασημένια σταυρουδάκια, σχολικά είδη κ.λ.π. Επίσης σε συνεργασία με τα βιβλιοπωλεία «ΠΑΙΔΕΙΑ» και «ΖΑΧΟΣ» 70 λογοτεχνικά βιβλία για την σχολική βιβλιοθήκη. Επίσης προσφέρανε σε οικογένειες ρουχισμό και άλλα δώρα, ενώ αντάλλαξαν απόψεις και με τον Σύλλογο Γυναικών Χιμάρας.

Οι σύλλογοι πολυτέκνων πρόσφερε στα 17 παιδιά της ομάδας Βόλεϊ χρυσούς σταυρούς και εικόνες, η εξωτερική Ιεραποστολή αθλητικά παπούτσια για τα παιδιά της ομάδας κλ.π.

Επίσης ο δήμος Ιτάμου προσέφερε στον Δήμο Χιμάρας και στον δραστήριο δήμαρχό της Βασίλη Μπολάνο μια συσκευή fax για το δημαρχείο. Προσωπικά δώρα προσέφεραν στον δήμαρχο και άλλα μέλη της αποστολής.

Οι εκδηλώσεις
Από το απόγευμα της Παρασκευής που η αποστολή έφτασε μετά από 12ωρο ταξίδι στη Χιμάρα, άρχισαν οι εκδηλώσεις.

Η υποδοχή
Η υποδοχή φυσικά ξεκίνησε από τα σύνορα όπου ο Νίκος Μπρίγκος, διευθυντής του Σχολείο και πρόεδρος του τοπικού τμήματος της «Ομόνοιας» του κόμματος της ομογένειας έσπευσε να μας προϋπαντήσει στα σύνορα, στο φυλάκιο της Κακαβιάς.

Η υποδοχή από τους Χιμαριώτες έγινε σε ένα καφενείο δίπλα στα γραφεία της «Ομόνοιας», από τον δήμαρχο Βασίλη Μπολάνο, τα μέλη της ομάδας και δεκάδες κατοίκους. Όλα τα λόγια που ακουστήκανε ξεχείλιζαν από συγκίνηση. Λίγη σημασία έχει να αναφερθεί τι ακριβώς είπαν δήμαρχοι και πρόεδροι συλλόγων. Ένας μόνο θα σας πω. Κανείς δεν μπόρεσε να κρατήσει να δάκρυά του.

Εκεί κόπηκε η πρωτοχρονιάτικη πίτα για τα κορίτσια της ομάδας και δόθηκαν τα δώρα που ήταν για τα παιδιά.

Έγιναν και οι πρώτες γνωριμίες με τους αδελφούς μας. Και φυσικά, τα κεράσματα δεν είχαν τέλος. Κανείς δεν σε άφηνε να βάλεις το χέρι στην τσέπη. Τα λεφτά μας δεν είχαν αξία στην Χιμάρα. Και όταν πήγαινες κρυφά να πληρώσεις το ποτό που έπινες, ο καφετζής είχε εντολή να μην παίρνει χρήματα. «Εμάς εδώ δεν μας λείπουν τα χρήματα. Ζούμε με όσα έχουμε. Η επαφή με την πατρίδα μας λείπει και εσείς μας δώσατε την μεγαλύτερη χαρά». Αυτά ήταν τα λόγια του Πάνου Δημαλέξη που μας τραπέζωσε στο σπίτι του και μας έπαιξε νοσταλγικά τραγούδια με την φλογέρα του συχωρεμένου του πατέρα του και το μαντολίνο του.

Το δείπνο
Στο δείπνο είχαμε την ευκαιρία τόσο εγώ, όσο και οι δήμαρχοι Καρδίτσας και Ιτάμου, να συνομιλήσουμε για ώρες με ένα μεγάλο παλικάρι. Τον δήμαρχο Χιμάρας Βασίλη Μπολάνο. Η Χιμάρα είναι ψαροχώρι και το νοστιμότατο ψάρι είναι άφθονο. Έτσι, μεταξύ φαγητού και κρασιού είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε από πρώτο χέρι τα προβλήματα της μειονότητας και να λύσουμε όποιες απορίες είχαμε ή μας είχαν γεννηθεί με την παραμονή μας στη Χιμάρα.

Ο δήμαρχος, παρότι είναι ένας άνθρωπος χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση, γνωρίζει όλα τα θέματα τόσο καλά και στα μεταφέρει με τέτοιο τρόπο που νομίζεις ότι τελείωσε δέκα πανεπιστήμια. Έτσι, οι Βορειοηπειρώτες ετοιμάζονται το ερχόμενο Σάββατο να τον εκλέξου γενικό πρόεδρο της «Ομόνοιας» του κόμματος της ομογένειας. Και όλοι λένε ότι ο Βασίλης είναι ικανός να κάνει πολλά για το καλό τους. Και αυτό διότι είναι άνθρωπος από την φύση του ελεύθερος, κάτι που εύκολα μπορεί κανείς να αντιληφθεί από μια συζήτηση που ίσως έχει μαζί του.

Ο ύπνος
Οι περισσότεροι της αποστολή φιλοξενήθηκαν σε διαμερίσματα που έχουν οι κάτοικοι δίπλα στα σπίτια τους και το καλοκαίρι ενοικιάζουν σε τουρίστες που σπεύδουν να κάνουν τα μπάνια τους στα καταγάλανα νερά της Χιμάρας που έγινε πλέον το τουριστικό θέρετρο όλης της Αλβανίας. Οι υπόλοιποι φιλοξενηθήκαμε σε ένα εντυπωσιακό ξενοδοχείο 5 αστέρων που λόγω της εποχής υπολειτουργούσε, αλλά το καλοκαίρι δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τα γνωστά resort hotel της χώρας μας. Το ξενοδοχείο έχτισαν οι αδελφοί ΡΑΠΠΟΥ, και ονομάζεται RAPOS resort hotel.

Η φιλοξενία ήταν εντυπωσιακοί και τυχεροί ήταν όσοι έμεναν με τις οικογένειες των Βορειοηπειρωτών. Μεταξύ τους αναπτύχθηκαν δεσμοί που δεν θα σπάσουν ποτέ.

Η εκκλησία
Το πρωί του Σαββάτου ξημέρωσε ψυχοσάββατο και οι κάτοικοι έσπευσαν στην εκκλησιά για να διαβάσουν στάρι για την συγχώρεση των πεθαμένων τους. Στον ιερό ναό των Αγίων Πάντων έγινε μια λειτουργία από τον Παπαγιώργη που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ. Εκατοντάδες κάτοικοι της περιοχής εκκλησιάστηκαν και μετάλαβαν το σώμα και το αίμα του κυρίου.

Το σχολείο
Η πρώτη μνεία οργανωμένης παιδείας στη Χιμάρα και πάντα στη μητρική γλώσσα, την ελληνική, αρχίζει από τα Ιωάννινα, με τον σπουδαστή της Σχολής Στρατηγόπουλου, Σωφρόνιο Χιμάρα (1500). Ο ’γιος Κοσμάς ο Αιτωλός, το 1774 στην Χιμάρα δημιούργησε σχολείο στη Χιμάρα στο Βούνο, στους Δρυμάδες, στο Λυκούρεσι, στον ’γιο Βασίλειο, στο Λούκοβο, και στο Πικέρμι. Με την ίδρυση όμως του αλβανικού κράτους το 1914, οι ευεργέτες οι οποίοι στήριξαν τα γράμματα στην περιοχή αντιμετωπίζουν την εχθρότητα του νέου καθεστώτος.

Το σχολικό έτος 1928 - 1929 στο ελληνικό σχολείο της Χιμάρας φοιτούσαν 136 μαθητές και δίδασκαν 4 δάσκαλοι από τους οποίους οι 3 αλβανοί και τα ελληνικά είχαν περιοριστεί ως μάθημα γλώσσας. Η ίδια κατάσταση επικράτησε και το σχολικό έτος 1929 - 1930. Από το σχολικό έτος 1933 - 1934 το αλβανικό κράτος αρχίζει συστηματικά να καταδιώκει την Ελληνική εκπαίδευση. Τα μέτρα αφορούν την άρνηση έγκρισης του διορισμού των κοινοτικών ελληνοδιδασκάλων, την διακοπή λειτουργίας των περισσοτέρων ελληνικών σχολείων, την αντικατάσταση των Ελλήνων διδασκάλων από Αλβανούς, τις επεμβάσεις των αρχών στα σχολικά ζητήματα, την εισαγωγή μαθημάτων αλβανικής γλώσσας, ιστορίας, γεωγραφίας και άλλων καθώς και την κατάργηση των ιδιωτικών - κοινοτικών σχολείων μέσω της τροποποίησης του Συντάγματος.

Στις 20 Φεβρουαρίου του 1934 υποβάλλεται το υπόμνημα των Ελλήνων προς την Κοινωνία των Εθνών (Κ.τ.Ε.) Οι Έλληνες διαμαρτύρονται για την πολιτική αφελληνισμού μέρος της οποίας είναι και η κατάργηση της εκπαίδευσης και ακολουθούν 30.000 υπογραφές. Όλοι οι Χιμαριώτες έδωσαν το παρόν τους στον σχολικό αγώνα, διαδηλώνοντας κατά των κυβερνητικών μεθοδεύσεων και οι μαθητές απείχαν από τα μαθήματα- από τους 450 μαθητές των Δρυμάδων στην αποχή συμμετείχαν οι 430. Η Κ.τ.Ε. παρέπεμψε το θέμα στο Διαρκές Δικαστήριο το οποίο και υποχρέωσε την Αλβανία να σεβαστεί το δικαίωμα να ιδρύονται και να λειτουργούν ιδιωτικά - κοινοτικά σχολεία με τους δικούς τους δασκάλους.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την καθεστωτική αλλαγή στην Αλβανία τα σχολεία της Χιμάρας ξαναλειτούργησαν μέχρι το 1947. Από αυτό το έτος η Χιμάρα χάνει και τα εκπαιδευτικά δικαιώματά της, αφού το νέο καθεστώς αντιδρά μ� αυτόν τον τρόπο στη στάση των Χιμαριωτών στο δημοψήφισμα για το πολιτειακό ζήτημα. Η συνέχεια είναι η μη αναγνώριση κανενός δικαιώματος στη Χιμάρα, καθώς και η συνεχής προσπάθεια εξαλβανισμού.

Μετά την «μεταπολίτευση» του 1991 έγιναν πολλές προσπάθειες να λειτουργήσει ξανά το σχολείο.

Μετά από αγώνες, στις 27 Φεβρουαρίου 2006 μέσα σε κλίμα έντονης συγκίνησης, ο υφυπουργός Εξωτερικών Ευριπίδης Στυλιανίδης, εγκαινίασε το ελληνικό σχολείο της Χιμάρας και το Υδραγωγείο του χωριού Δριμάδες, έργα που χρηματοδοτήθηκαν από την Hellenic Aid με 60 χιλιάδων ευρώ, και δεσμεύτηκε για τη δημιουργία σχολείου στους Αγ. Σαράντα.

"Στόχος μας είναι να παραμείνει η μειονότητα εδώ", είπε τότε ο κ. Στυλιανίδης, ο οποίος τόνισε πολλές φορές ότι η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία αποτελεί γέφυρα φιλίας και συνεργασίας των δύο λαών και προσέγγισης της Αλβανίας με την ΕΕ.

Στο σχολείο έγινε μια συγκινητική συνάντηση με τους 72 μαθητές και μαθήτριες και τους πέντε δασκάλους, τρεις Έλληνες και δύο βορειοηπειρώτες. Κόψαμε την πρωτοχρονιάτικη πίτα των παιδιών, μοιράστηκαν δώρα και τραγουδήθηκε ο Εθνικός ύμνος της Ελλάδας. Στα βουνά της Βορείου Ηπείρου αντήχησαν οι στίχοι του Σωλομού. Σε γνωρίζω από την κόψη� Και όλοι ξέσπασαν σε λυγμούς. Έπεσε ο ένας στην αγκαλιά του άλλου. Τι να πρωτοθυμηθεί και τη να γράψει κανείς.

Στο κάστρο�
Την Χιμάρα σκεπάζει ένα επιβλητικό κάστρο.
Η παλαιά πόλη της Χιμάρας, το Κάστρο, αποτελεί από μόνο του ένα σημαντικό μνημείο που χρειάζεται προστασία για μην υποστεί ανεπανόρθωτες φθορές, με σημάδια συνεχούς ανθρώπινης παρουσίας άνω των 3500 ετών και σημαντικά
αξιοθέατα στο Κάστρο. Εκεί συναντά κανείς πολλές εκκλησιές με σπουδαιότερες την Παναγιά την Κασοπίτρα και την Εκκλησία της επισκοπής.

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΚΑΣΟΠΙΤΡΑ
Βυζαντινή εκκλησία της οποίας η εικόνα της Παναγίας
εθεωρείτο θαυματουργή, σε περιόδους ανομβρίας οι Χιμαριώτες έβγαζαν σε λιτανεία
την εικόνα ψέλνοντας και κάθε φορά ύστερα από λίγο άρχιζε δυνατή βροχή.

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ
Βυζαντινή εκκλησία εμπρός από το ερειπωμένο σήμερα
κτίριο της επισκοπής. Στην πόρτα της εκκλησίας υπάρχει ανάγλυφος μαρμάρινος
Βυζαντινός δικέφαλος αετός. Το κτίριο της επισκοπής είναι θεμελιωμένο πάνω σε
αρχαίο κτίσμα που θεωρείται ότι ήταν ναός του Απόλλωνα.

ΟΙΚΙΑ ΣΠΥΡΟΜΗΛΙΟΥ
Στο κάστρο συναντά κανείς και το παλαιό αρχοντικό της οικογένειας Σπυρομήλιου που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Χιμάρας. Ο Σπύρος Σπυρομήλιος απελευθέρωσε την Χιμάρα το 1912 από τον Τούρκικο ζυγό και υπήρξε αρχηγός της για κάποιο χρονικό διάστημα. Οι κάτοικοι του έβγαλαν τραγούδι και ο τάφος του σώζεται στο προαύλιο του ναού των Αγίων Πάντων.

’λλα αξιοθέατα
ΜΟΝΗ ΑΘΑΛΙΩΤΙΣΣΑΣ � Στην πλαγιά του βουνού πάνω από την Χιμάρα υπάρχει το παλαιό μοναστήρι της Παναγίας της Αιθαλιώτισσας. Η πρόσβαση είναι δυνατή μόνο με πεζοπορία.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ � Ανάμεσα στα χωριά Λίατες και Δρυμάδες υπάρχει το Μοναστήρι του Αγίου Θεοδώρου.
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΡΥΜΑΔΩΝ � Το μοναστήρι αυτό στην κορυφή του χωριού των Δρυμάδων, κάτασπρο ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική του.
ΓΡΑΜΜΑΤΑ � Βόρεια της Παλάσσας, στο ομώνυμο ακρωτήριο, και στον παραπλήσιο κολπίσκο, στους βράχους της παραλίας υπάρχουν χαραγμένες διάφορες επιγραφές, όλες τους σε Ελληνική γραφή, γράμματα και σύμβολα. Δεν έχει τεκμηριωθεί ο λόγος της ύπαρξης αυτών των επιγραφών, ίσως είναι μηνύματα που άφηναν ναυτικοί πριν από τον διάπλου των στενών του Οτράντο προς την Ιταλία. Η πρόσβαση στα Γράμματα είναι δυνατή μόνο από θαλάσσης.
ΚΑΣΤΡΟ ΠΑΝΟΡΜΟΥ (και ΠΑΛΕΡΜΟ) � Νότια της Χιμάρας σε μία μικρή χερσόνησο μέσα στον κλειστό και ασφαλή ομώνυμο όρμο βρίσκεται το κάστρο του Πανόρμου, κατασκευασμένο στις αρχές του 19ου αιώνα από τον Αλί Πασά των Ιωαννίνων. Διατηρείται σήμερα σε εξαιρετική κατάσταση. Το κάστρο κτίσθηκε στην θέση παλαιότερου μοναστήριου που υπήρχε εκεί σύμφωνα με την περιγραφή του ’γγλου περιηγητή της εποχής Λήκ, αλλά και παλαιοτέρου κάστρου. Κοντά στον λαιμό της χερσονήσου, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου συνδέεται με διάφορες ιστορίες και θρύλους με την κατασκευή του κάστρου.
ΠΑΛΑΙΟ ΚΗΠΑΡΟ (ΑΝΩ ΚΗΠΑΡΟ) � Όλο το χωριό είναι ένα αξιοθέατο. Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική, τα λιθόστρωτα δρομάκια και οι παλαιές εκκλησίες συνθέτουν μια μαγευτική εικόνα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κτητορικές επιγραφές διαφόρων οικιών. Εκεί γεννήθηκε ο πατέρας του τέως διευθυντή της CIA Τζωρτζ Τένετ.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ � Στο Κάτω Κηπαρό, λευκό και ανακαινισμένο το μοναστήρι του
Αγίου Δημητρίου με τον ομώνυμο ναό.
ΚΑΣΤΡΟ ΣΟΠΩΤΟΥ � Κοντά στο χωριό Μπόρσι, στην κορυφή του λόφου βρίσκονται τα
ερείπια του Βυζαντινού κάστρου του Σοπώτου. Η πρόσβαση είναι δυσχερής και μόνο
με πεζοπορία.

Το γλέντι
Το βράδυ του Σαββάτου έγινε γλέντι τρικούβερτο με βορειοηπειρώτες οργανοπαίχτες που ήρθαν στη Χιμάρα από την Πάτρα που πλέον μένουν μόνιμα.

Το καρναβάλι
Την Κυριακή το πρωί τελέστηκε μια ακόμη θεία λειτουργία και αμέσως μετά έγινε το καρναβάλι της Χιμάρας. Όλοι οι κάτοικοι ντυμένοι καρναβάλια έκαναν παρέλαση στους δρόμους δείχνοντας, μας ότι έχουν δίψα για τα ήθη και έθιμα της πατρίδας.

Ο αποχαιρετισμός
Ποτέ δεν θα ξεχάσουμε τον αποχαιρετισμό. Η ώρα ήταν 11 το πρωί της Κυριακής και οι ντόπιοι ήταν στο σύνολό τους βουρκωμένοι. Ήρθε η ώρα του αποχαιρετισμού. Εκεί έμαθα ότι ήταν η πρώτη φορά που οργανωμένη ομάδα Ελλήνων πήγαινε επίσκεψη στη Χιμάρα. Έτσι, όλα όσα ζήσαμε ήταν πρωτόγνωρα. Ζήσαμε από κοντά την δίψα αυτών των ανθρώπων για την Ελλάδα και την πίστη με την οποία υπερασπίζονται τα ιερά και όσια της πατρίδας τους.

Με τον αποχαιρετισμό, το λεωφορείο γέμισε με κάθε είδους τρόφιμα για το δρόμο.

Αυτοί είναι οι φίλοι μας βορειοηπειρώτες. Και δεν μπορεί κανείς να τους ξεχάσει ποτέ.



Ο οδηγός
Φυσικά, θα ήταν παράληψη να δεν αναφερόμουνα και στην ξεχωριστή παρουσία σε όλη την εκδρομή του οδηγού Χρήστου Κατσιφού, ιδιοκτήτη του πρακτορείου «ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ». Παρά τον άσχημο δρόμο έκανε όλη την διαδρομή ιδιαίτερα ευχάριστη.